PARADIJS

Hoop kun je ook nadrukkelijk terug vinden binnen de Christelijke traditie. Religieuze hoop wordt daar vooral opgewekt door de ervaring bij het vertrouwen op het (her) vinden van een beter toekomst. De Christelijke hoop kun je zien als een toegangspoort tot het paradijs; "Geloof zegt dat God bestaat, hoop wacht op het moment dat deze waarheid zich aandient", zei de bekende theoloog Jurgen Moltmann (1926) hierover in zijn boek Theology of hope (1993). Tijdens de diensten van de Nederlands Gereformeerde Kerk, die ik tijdens mijn tienerjaren regelmatig zou bijwonen, leerde ik over deze vorm van hoop middels de verhalen uit de bijbel. In het oude testament, waarvan ik de boeken uit mijn hoofd moest leren, is die betere toekomst nog letterlijk het beloofde land. Het land belichaamd de hoop van de Israëlieten die, onder aanvoering van Mozes, de woestijn in trekken op zoek naar het aardse paradijs; het land van melk en honing. 

In de Bijbel lazen we ook nog over een andere, fundamentele soort hoop: de hoop dat ondanks alles wat ons overkomt, ons leven niet uit Gods hand valt. Zo is hoop bijvoorbeeld een belangrijk thema in de brief van de Hebreeën. Hoop wordt daar vergeleken met een anker dat mensen een vast oriëntatiepunt voor hun leven biedt (Hebreeën 6:19). Het geeft een vaste grond. Hoop is dan heel nauw verbonden met geloof en vertrouwen. Geloven is hier 'zeker zijn van de dingen waar je op hoopt' (Hebreeën 11:1). In de eerste brief aan de Korintiërs legt de apostel Paulus een verband tussen hoop, geloof en liefde. Hij vertelt dat de belangrijkste van deze drie de liefde is (1 Korintiërs 13:13). Maar dat betekent niet dat geloof en hoop onbelangrijk zijn. Liefde helpt juist om te geloven en te hopen (1 Korintiërs 13:7). Verder leerden we dat in het nieuwe testament de hoop een nieuw richtpunt krijgt; hier wordt ze verbonden met de komst van Jezus Christus. Met de komst van de Messias krijgt de mens een nieuwe mogelijkheid op verlossing aangereikt. Er ontstaat een (symbolische) betekenis in de vorm van het vooruitzicht op eeuwig leven; hoop richt zich van een concreet stuk land naar binnen, naar de ziel van de mens.

Afbeelding: Jeroen Kool, Eldorado, 2016